Stadij 0 karcinoma dojke može zvučati zbunjujuće: Da li je to uopšte rak? Šta zapravo znači stadij 0?
Objašnjenje stadija 0 karcinoma dojke
Najraniji stadij karcinoma dojke, poznat kao stadij 0, je neinvazivni oblik raka. To znači da se nije proširio izvan svog početnog mjesta u tkivu dojke i da se, ukoliko se otkrije na vrijeme, može vrlo uspješno liječiti. Međutim, ako se ne otkrije ili ne liječi, može se proširiti na okolno tkivo dojke.
Bez obzira na stadij, važno je razumjeti vrstu karcinoma dojke, dijagnozu i moguće opcije liječenja. Više informacija o svim stadijima karcinoma dojke možete pronaći na drugim dijelovima našeg sajta: Stadiji karcinoma dojke.
Šta je karcinom dojke stadija 0?
Karcinom dojke stadija 0, poznat i kao „karcinom in situ“, predstavlja neinvazivni oblik raka kod kojeg su abnormalne ćelije pronađene u sluznici mliječnih kanala dojke, ali se nisu proširile. Naziva se „neinvazivnim“ jer ćelije raka nisu prešle granicu izvornog mjesta nastanka. Karcinom dojke stadija 0 čini oko 20% svih novo dijagnosticiranih slučajeva karcinoma dojke. DCIS, odnosno duktalni karcinom in situ, predstavlja najraniji oblik karcinoma dojke koji se može otkriti.
Prema podacima Američkog društva za borbu protiv raka, osobe kod kojih karcinom nije prešao granice tkiva dojke, kao što je slučaj sa stadijem 0, imaju petogodišnju relativnu stopu preživljavanja od 99%.
Iako se radi o najranijem stadiju, važno je razgovarati s vašim ljekarskim timom o mogućnostima liječenja i onome što možete očekivati.
Šta znači pojam „in situ“?
Karcinomi stadija 0 nazivaju se „karcinom in situ“. Pojam karcinom znači rak, dok in situ znači „na izvornom mjestu“. Dakle, karcinom dojke stadija 0 je rak koji se nalazi na svom prvobitnom mjestu, što znači da se nije proširio.
Vrste karcinoma dojke stadija 0
Postoje dvije moguće vrste karcinoma „in situ“ u tkivu dojke:
Važno je napomenuti da lobularni karcinom in situ (LCIS), iako u nazivu ima riječ karcinom, nije pravi rak dojke. Umjesto toga, LCIS predstavlja povećan rizik za razvoj karcinoma dojke u budućnosti.
Šta je DCIS karcinom dojke stadija 0?
Duktalni karcinom in situ (DCIS) stadija 0 je neinvazivni ili preinvazivni oblik raka u kojem su abnormalne ćelije pronađene u sluznici mliječnih kanala dojke, ali se nisu proširile na limfne čvorove, krvotok ili okolna tkiva.
DCIS predstavlja vrlo rani oblik raka koji se može uspješno liječiti. Međutim, ako se ne otkrije ili ne liječi na vrijeme, može se proširiti na okolno tkivo dojke.
Stadiji DCIS-a
DCIS se klasifikuje kao karcinom dojke stadija 0 jer je lokaliziran — nije se proširio (nije metastazirao) na druge dijelove tijela, kao što su limfni čvorovi ili organi. Više o stadijima raka dojke i načinu na koji se određuju možete saznati na našem sajtu.
Šta je LCIS stadij 0?
Iako u nazivu sadrži riječ „karcinom“, lobularni karcinom in situ (LCIS) nije rak dojke. Radi se o promjeni na tkivu dojke, odnosno o nakupljanju abnormalnih, ali neinvazivnih ćelija u lobulama — mliječnim žlijezdama dojke.
Iako LCIS nije karcinom, njegova prisutnost može ukazivati na povećan rizik od razvoja karcinoma dojke u jednoj ili obje dojke. Zbog toga se može preporučiti dodatno praćenje putem redovnih pregleda.
Liječenje LCIS-a najčešće nije potrebno. Ipak, vaš ljekar vam može preporučiti redovne kliničke preglede dojki i mamografiju kako biste ostali pod nadzorom. U nekim slučajevima može se razmotriti operacija za uklanjanje abnormalnih ćelija. Takođe, moguće je propisivanje hormonske terapije koja pomaže u sprečavanju razvoja ćelija raka.
Simptomi karcinoma dojke stadija 0
Karcinom dojke u stadiju 0 često ne izaziva nikakve simptome i obično se otkriva tokom rutinske mamografije ili drugog dijagnostičkog pregleda. Ako simptomi ipak postoje, mogu uključivati:
-
kvržicu u dojci
-
neuobičajen iscjedak iz bradavice, uključujući iscjedak sa tragovima krvi
Dijagnoza karcinoma dojke stadija 0
Mamografija za otkrivanje ranog stadija raka dojke
Rani stadiji raka dojke se često otkrivaju putem rutinske mamografije ili nakon što se primijeti kvržica u dojci.
Mamografija je rendgenski snimak dojke niske doze i jedan je od najboljih načina za otkrivanje raka u najranijoj fazi. Ova metoda može otkriti promjene u tkivu dojke čak i prije pojave bilo kakvih simptoma.
Tokom mamografije, dojka se postavlja između dvije ploče koje je lagano pritisnu i rašire tkivo kako bi se dobila jasnija slika.
Ako se otkrije kvržica, neobičan iscjedak iz bradavice ili neki drugi sumnjiv simptom, ljekar će preporučiti dodatne pretrage kako bi se postavila tačna dijagnoza. To može uključivati dijagnostičku mamografiju i/ili ultrazvuk kako bi se utvrdilo da li se radi o karcinomu dojke stadija 0.
Ultrazvuk dojke kod karcinoma dojke stadija 0
Nakon početne mamografije, ljekar može preporučiti i ultrazvuk dojke, koji koristi zvučne talase kako bi prikazao unutrašnjost dojki. Ultrazvuk stvara sliku koja se naziva sonogram, a može pomoći u određivanju veličine i položaja kvržice te utvrditi da li se radi o cisti (koja obično nije kancerogena) ili o karcinomu dojke.
Stepeni DCIS-a (duktalnog karcinoma in situ)
Kada se na mamografiji uoče abnormalne ćelije, ljekar obično preporučuje ciljanu biopsiju iglom, kojom se uklanjaju ćelije iz sumnjivog područja radi dodatnih analiza. Patolog potom pregleda ćelije pod mikroskopom kako bi postavio dijagnozu i odredio stepen karcinoma.
DCIS, odnosno karcinom dojke stadija 0, razvrstava se u tri stepena (nuklearna stepena), što pomaže u donošenju odluka o liječenju. Niži stepen znači da je karcinom manje agresivan.
| Stepen | Opis |
|---|---|
| Stepen 1 | – Ćelije raka izgledaju vrlo slično normalnim ćelijama dojke – Rastu sporo |
| Stepen 2 | – Ćelije raka i dalje podsjećaju na normalne ćelije dojke – Rastu umjerenom brzinom (brže nego stepen 1) |
| Stepen 3 | – Ćelije raka znatno se razlikuju od normalnih ćelija dojke – Imaju tendenciju brzog i agresivnog rasta – Veći je rizik da se razvije invazivni karcinom dojke ili da se bolest vrati u budućnosti |
Genetsko testiranje nakon dijagnoze ranog stadija karcinoma
Nakon što je dijagnosticiran rani stadij karcinoma dojke, neke osobe se odlučuju na genetsko testiranje kako bi saznale više o svom tipu raka, genetskim predispozicijama i vjerovatnoći povratka bolesti.
Više o genetskom testiranju saznajte: Za pacijentice
Podaci dobijeni genetskim testiranjem mogu pomoći ljekarima da odrede najprikladniji plan liječenja za karcinom dojke stadija 0.
Ne zaboravite pročitati ostale tekstove na našem blogu.
